تحلیل فقهی حقوقی ماده 1130 قانون مدنی با رویکردی بر نظرهای امام خمینی(ره)

امروزه یکی از مسائل مورد توجه جوامع، حفظ حقوق زنان و رعایت‌ شأن انسانی آن‌ها است. قاعده «نفی عسر و حرج» یکی از عناوین ثانوی و از پرکاربردترین قواعد فقهی به‌شمار می‌آید که بخش چشم‌گیری از تحولات حقوق خانواده از آن سرچشمه می‌گیرد. ماده 1130 قانون مدنی بر اساس قاعده نفی عسر و حرج نسبت به زوجه‌ای که تداوم زندگی زناشویی، موجبات حرج شدید را برای او فراهم کرده، حق درخواست طلاق قائل شده است. با توجه به تحولات گوناگون ماده فوق در طول تاریخ، هم‌چنان ابهامات و خلأ‌های نظری و عملی وارده، قدرت اقدامی و ضمانت اجرایی آن را را مشکل روبه‌رو کرده است. بدیهی است نظریات اصطلاحی ناشی از نکته‌سنجی عالمانه به مسائل مطرح شده در این نوشتار به‌ویژه از سوی آنان که فقه را به‌عنوان یک مکتب حقوقی جدید برای نیل به عدالت‌های قضایی و حفظ کرامت زن در اسلام می‌دانند، راهگشا باشد.